Ongezonde lucht wordt een steeds groter, onzichtbaar probleem. Veel mensen staan er niet bij stil hoe ongezond de lucht is die zij inademen. Daarnaast kan de lucht in je huis vaak vuiler zijn dan de lucht buitenshuis. We gaan je zo vertellen waarom, en hoe je zelf ervoor kunt zorgen dat de lucht voor jou zo gezond mogelijk wordt.
Ondanks dat je zelf de hoeveelheid ongezonde lucht kunt beperken – zowel in als buiten huis, blijven we allemaal te maken hebben met de onzichtbare luchtvervuiling. Ongezonde lucht heeft vervuilende stoffen die schadelijk zijn voor de gezondheid, en zelfs voor oceanen.
Het is heel belangrijk om voor zoveel mogelijk frisse lucht te zorgen. Nu hoef je niet meteen je huis te verkopen als je in een vervuild gebied woont. Nee, het is in elk geval haalbaar om je pijlen te richten op binnenshuis. Aangezien je een groot deel van je tijd binnenshuis doorbrengt, is het slim om ervoor te zorgen dat het een zo fris mogelijke, gezonde plek wordt.
7 september is het de ‘’international day of clean air for blue skies’’, en 16 september is het de ‘’international day for the preservation of the ozone layer’’. Het was dan ook een goed moment voor ons om dit artikel te schrijven.
Hoe ontstaat luchtvervuiling?
Luchtvervuiling ontstaat door verkeer, industrie, landbouw, intensieve veeteelt, luchtvaart, en scheepvaart. Maar ook open haarden en houtkachels vervuilen de lucht lokaal sterk. Binnenshuis ontstaat luchtvervuiling o.a. door roken, houtkachels, slechte ventilering, en koken. En wist je dat persoonlijke verzorging 5% van de totale smogvorming veroorzaakt van consumenten? Hier valt dus ook veel voordeel uit te halen.
Gevolgen van luchtvervuiling
Er zijn over het internet genoeg verstikkende cijfers te vinden over de gevolgen van slechte luchtkwaliteit. In Nederland sterven zo’n 12.000 mensen per jaar vroegtijdig door ongezonde lucht. Het is een wereldwijd probleem, aangezien wij als gehele planeet het met dezelfde lucht moeten doen.
Hoe meer geconcentreerd de luchtvervuilende stoffen zijn in een gebied, hoe schadelijker het wordt. Zeker als er ook vrijwel geen wind waait waardoor de concentratie vervuilende stoffen zich verspreidt. Clean Air Blue Skies geeft zelfs aan dat 99% van de wereld wordt blootgesteld aan luchtvervuiling, wat zorgt voor ongeveer 7 miljoen levens die vroegtijdig zijn gestorven per jaar.
Welke stoffen adem ik in?
Hoe ongezond de lucht is, hangt af van waar je woont en werkt. Ook al kun je de concentratie vervuilde stoffen verminderen, zijn er wel een aantal stoffen die je overal tegenkomt. De handelingen die je binnenshuis verricht hebben ook sterk invloed op de stoffen die je inademt.
Fijnstof
Iedereen heeft wel te maken met deze grote, veelvoorkomende boosdoener. Fijnstof zijn kleine deeltjes ongezonde lucht die je niet ziet, maar overal aanwezig zijn. Ze zijn slechts 0,001 mm groot, oftewel één duizendste van een millimeter. Je begrijpt natuurlijk ook dat ze hierdoor erg gemakkelijk in de longen kunnen doordringen.
Fijnstof kan zorgen voor benauwdheid, hoesten, astma-aanvallen, en het beïnvloedt zelfs het hart en de bloedvaten. Hoe hoger de concentratie fijnstof, hoe erger de gezondheidsschade. Als je al gevoelige longen hebt of een kwetsbaardere gezondheid, doe je er nóg beter aan om fijnstof zoveel mogelijk uit de weg te gaan.
Waar komt fijnstof o.a. uit voort?
- Roetdeeltjes
- Restanten chemische producten
- Zanddeeltjes
Het meeste fijnstof komt voor uit handelingen van mensen. Er valt dus gelukkig ook een hoop te verbeteren.
VOS
Naast fijnstof heb je ook nog de zogeheten VOS. Nu hoef je natuurlijk niet uit te kijken voor een vos, maar bedoelen we hiermee de ‘’vluchtige organische stoffen’’. Deze stoffen zijn bijvoorbeeld aanwezig bij een nieuw product. Herken je bijvoorbeeld de ‘’nieuwe geur’’ van een auto, een stuk meubilair, of een accessoire? Precies. Dat zijn dus VOS.
Verder komen VOS ook vrij uit verf, printers, schoonmaakmiddelen, en aerosol sprays. Aerosol sprays zijn bijvoorbeeld deodoranten of haarlak. Formaldehyde is één zo’n stof, die op onze lijst staat van uitgesloten ingrediënten. We willen ervoor zorgen dat al onze producten zo veilig mogelijk zijn voor mens en natuur. Hierdoor hanteren we ook strenge eisen met leveranciers, en controleren we de ingrediënten, zodat jij met een gerust hart kan winkelen.
Welke effecten hebben VOS op de gezondheid? Denk hierbij aan irritaties aan de ogen, en slijmvliezen van de luchtwegen. Je kunt er zelfs hoofdpijn van krijgen of misselijk door worden. Ook kan het nadelig werken voor je hart of zenuwstelsel. Het is zelfs aangetoond dat sommige VOS kankerverwekkend zijn, doordat zij het DNA ofwel erfelijk materiaal langzaam kunnen veranderen.
Smog
Het woord ‘’smog’’ ken je waarschijnlijk wel. Veel mensen kennen dit van het verkeer. Er kan vooral sprake van smog zijn langs drukke wegen. Smog bestaat uit een combinatie van fijnstof, ozon, en stikstofdioxide. Stikstofdioxide ontstaat bij verbranding en wordt vaak als maat gebruikt voor de luchtvervuiling door verkeer.
Smog kan in periodes sterk toenemen wanneer er veel stofdeeltjes in de lucht tegelijk terecht komen. Denk bijvoorbeeld ook aan vuurwerk, het zand van de Sahara, of chemische reacties van ammoniak of stikstofdioxiden. Wanneer er veel stikstofoxiden en VOS in de lucht zit, samen met weinig wind, worden deze vervuilende stoffen door middel van de zon omgezet in ozon.
Ozon is uiteraard op hoge hoogte goed voor onze gezondheid: het beschermt immers tegen UV-straling. Maar bij de lucht die we inademen heeft ozon een giftig effect op mens, plant, en dier.
Smog komt dus vooral voor op warme dagen waarbij het windstil is. We spreken dan ook wel van ‘’zomersmog’’. Vooral mensen met gevoelige longen of aandoeningen aan de luchtwegen ondervinden de negatieve gevolgen hiervan. Het irriteert de longen, slijmvliezen, en kan leiden tot benauwdheid, misselijkheid, en hoofdpijn. Chronische long-, hart- of vaatziekten kunnen er ook door verergeren.
Hoe kun je de luchtkwaliteit buitenshuis voor iedereen verbeteren?
Wanneer je jouw invloed op het produceren van ongezonde lucht verbetert, verbeter je het niet alleen voor jezelf maar voor iedereen om je heen. Denk hier dus ook aan bij het lezen van de volgende tips.
- Fietsen maar! Kies voor kortere afstanden liever voor de fiets dan de auto. Dat Is beter voor je eigen gezondheid en de gezondheid van de planeet
- Beperk het gebruik van een openhaard, houtkachel of vuurkorven. De verbranding van hout is een belangrijke bron van fijn stof.
- Eet vaker vegetarisch. De veeteelt is verantwoordelijk voor een groot deel van de luchtvervuiling door CO2 en fijnstof.
- Kies voor zero waste alternatieven of recyclebare verpakkingen. De verbranding van afval is een grote bron van luchtvervuiling.
Hoe kun je de luchtkwaliteit binnenshuis verbeteren?
Ben jij iemand die vaak in huis verkeert, of wil je er gewoon voor zorgen dat de lucht wat je hier inademt zo gezond mogelijk is? Dan zullen de volgende tips je gegarandeerd helpen. Het verspreiden van ongezonde, schadelijke stoffen zit hem al snel in de kleinste dingen waaronder schoonmaakmiddelen.
- Kies voor natuurlijke schoonmaakmiddelen zonder schadelijke stoffen.
- Ventileer voldoende. Woon je langs een drukke weg, zet dan de ramen langs de achterzijde van je huis open. Zelfs als dit niet mogelijk is, is het nog steeds beter om elke dag je huis te ventileren, dan om alles gesloten te houden.
- Maak je douche of bad droog na gebruik en geef zo schimmels geen kans. Schimmels komen in de lucht terecht en ademen we in. Ze houden vooral van vocht. Vermijd dus dat vochtige lucht te lang blijft hangen in huis.
- Verwijder regelmatig stof in huis. Denk ook aan je planten, radiatoren en de bovenkant van kasten. Hiervoor kan bijvoorbeeld de multifunctionele doeken van e-cloth gebruiken.
- Vervang wierookstokjes door geurverspreiders met bamboestokjes. Door de verbranding van wierookstokjes komen er fijnstof deeltjes vrij. Omdat er bij luchtverfrissers met bamboestokjes geen verbranding is, is dit een gezondere manier voor een heerlijk luchtje in huis.
- Ga voor meer groen in huis: het is aangetoond dat planten de luchtkwaliteit in huis verbeteren
- Gebruik je dampkap. Door te bakken en braden komen er fijnstofdeeltjes vrij die nog uren blijven hangen. Tip: bak met plantaardige boter of neutrale olie zoals zonnebloemolie, dat veroorzaakt minder fijnstof dan roomboter en extra vierge olijfolie.
- Vermijd deodorant sprays met drijfgassen. Er zijn voldoende alternatieven beschikbaar in de vorm van rollers, pompflesjes, vaste deodoranten en meer. Ontdek jouw ideale deodorant in deze blog https://www.biggreensmile.nl/article/hoe-kies-je-de-beste-plasticvrije-deodorant-voor-jou.aspx.
Ons volledige assortiment natuurlijke deodoranten vind je hier: https://www.biggreensmile.nl/departments/deodoranten.aspx?deptid=A7
Tip: in ons assortiment vind je geen sprays met drijfgassen terug, ook niet in de haarstyling. Het alternatief zijn pompflesjes, haargel of wax.
Wist je dat….
Bijen ook erg te lijden hebben door luchtvervuiling? Als de lucht ongezond is voor mensen, is het uiteraard ook begrijpelijk dan dieren hieronder lijden – waaronder bijen. Bijen hebben een belangrijke taak en zorgen voor de bestuiving van struiken, bomen met vruchten, en zelfs meidoorn en sleedoorn. Vruchten zorgen voor zaden, en zaden voor planten.
De bestuiving van bijen is cruciaal voor het verspreiden van stuifmeel. Alleen wanneer het stuifmeel van bijvoorbeeld de ene bloem naar de andere wordt gebracht, kunnen voedselgewassen en planten vruchten krijgen of zich voortplanten.
Bijen zorgen er dus voor dat deze kringloop in stand wordt gehouden. Als bijen zouden uitsterven, kunnen veel wilde planten ook uitsterven. Daarnaast krijgen wij dan te maken met het verdwijnen van de meeste groente en fruit. Wil je deze bijen helpen? Dan doe je ze een groot plezier door bijvoorbeeld een insectvriendelijke tuin aan te leggen.
Je kunt ook eenvoudig voor extra voedsel voor bijen zorgen door gebruik te maken van Blossombs, de zogeheten ‘’zaadbommen’’. Dit prachtige merk heeft als missie om de wereld van meer kleur te voorzien door middel van bloemzaden. Ook helpt het vlinders en hommels aan voedsel. Het is een makkelijke manier om je tuin of je balkon op te fleuren. Daarnaast is het erg leuk om cadeau te geven.
Tip: je kan de zaadbommen het hele jaar door gebruiken. Gebruik je ze net voor de winter, dan kan je in het voorjaar genieten van prachtige bloemen. Als je hier dus ruim van tevoren in investeert, zorgt het dus voor extra plezier, voor mens en dier.